Adet esnasında veya adetten hemen önce kasıklarda ortaya çıkan rahatsızlık veren ve kramp tarzında oluşan şiddetli ağrılara dismenore adı verilmektedir.Adet gören kadınların en az %50' si dismenore yada ağrılı adet görmeden şikayetçidir ve bu şikayetlerden dolayı hastaların %10 u normal günlük aktivitelerini ve iş hayatlarını kısıtlamaktadırlar.
Ağrılı adetin sebepleri
Ağrılı adet (dismenore ) iki sebepten olmaktadır. Bu sınıflama adet sancılarının görülme zamanına göre yapılmaktadır.
herhangi bir organik bir hastalık tarafından meydana gelmeyen ve sadece adet sırasında görülen ağrıdır. Tipik olarak primer dismenore ilk görülen adetin hemen ardından, ortalama 6 ay veya 2 yıl sonra gözükür. Ağrı alt karın bölgesindedir.Kıvrandırıcı tarzdadır ve sırta, dış genital organlara ve bacakların iç yüzüne yayılabilir.Baş ağrısı,bulantı,kusma, sinirlilik ağrıya eşlik edebilir. Şikayetler genellikle adetin başlamasından bir kaç saat önce başlar ve 1-2 gün devam eder.
Bu ilk adet görme ile başlayan ağrıların sebebinin rahim içinde fazla üretilen prostaglandin olarak isimlendirilen maddeler olduğu sanılmaktadır. Bu prostaglandinler rahimde kasılma yapar, sinir uçlarını hassaslaştırır ve adet kanama miktarını azaltarak ağrıya sebep olurlar. Primer (birincil ) dismenore tipik olarak 30 yaşından sonra azalmaya başlar ve genellikle çocuk doğurduktan ve lohusalıktan sonra yavaş yavaş kaybolur. Ve çok belirgin olarak adet kanamasından 1 gün önce başlar ve 2-3 günde geçer. Irsi faktörlerin de rol oynadığı sanılmaktadır.
organik bir sebebe ve hastalığa bağlı bir adet sancısı dönemidir. Bu tip dismenore genellikle yıllarca süren rahat adet dönemlerinin ardından yıllar sonra başlarlar. Örneğin 30 yaşına kadar rahat adet gören bir kadında 30 yaşından sonra aniden sancılı adetler başlar. Sekonder dismenore adetten birkaç gün önce başlar ve tüm kanama boyunca devam edebilmektedir. Genellikle menopoz dönemine kadar kadında ağrılara sebep olmaya devam eder.
En sık sebebi endometriyozistir. Diğer sebepleri kadınlık organlarındaki enfeksiyonlar, yumurtalık kistleri, spiral ve intrauterin araçtır. Adenomyozis ve rahim içi miyomlar, ters rahim, rahim ağzı darlıkları sekonder dismenorenin sık görülen sebepleridir. İkincil (sekonder) dismenore bazen idrar yolu enfeksiyonları ve bağırsak hastalıkları ile de karışabilmektedir.
Genelde 3 adet dönemini kapsayacak şekilde ve ağrının şiddetine göre 10-15 seanslık akupunktur tedavisi yeterli olmaktadır. Seanslar haftada 2 kez yapılır. Kulak ve vücut akupunkturu bir arada yapılmaktadır. Tedavide nöral terapi ile kombinasyon yapmak tedavinin başarısını arttırmaktadır. Akupunktur ile birlikte bitkisel destek ürünleri de kullanılarak tedavinin süresinin kısalması mümkündür.